Ποιος πήρε την απόφαση να ονομαστεί η φετινή χρονιά «Έτος Βασίλη Μιχαηλίδη – 100 χρόνια από το θάνατό του»;
Όπως γνωρίζετε, φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από το θάνατο του Βασίλη Μιχαηλίδη. Έχοντας αυτό υπόψη τους, δύο επιφανείς συμπολίτες μας, οι κ.κ. Πολύβιος Νικολάου και Μίμης Σοφοκλέους, κατέθεσαν το 2016 στο Δήμο Λεμεσού προτάσεις για τη διοργάνωση εκδηλώσεων προς τιμήν του Βασίλη Μιχαηλίδη, κατά τη διάρκεια του έτους 2017. Μια από τις προτάσεις του κ. Σοφοκλέους, ήταν η ανακήρυξη του έτους 2017 ως «Έτος Βασίλη Μιχαηλίδη», πρόταση που υιοθετήθηκε από την Πολιτιστική Επιτροπή του Δήμου Λεμεσού και εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο.
Ποια η σχέση του με τη Λεμεσό;
Παρότι γεννήθηκε στο Λευκόνοικο, έζησε στη Λευκωσία, τη Λάρνακα και τη Νεάπολη Ιταλίας, όπου πήγε για ανώτερες σπουδές ζωγραφικής, ο Βασίλης Μιχαηλίδης, επιστρέφοντας στην Κύπρο με το τέλος της Τουρκοκρατίας το 1878, εγκαταστάθηκε στην Λεμεσό, όπου και έζησε τα περισσότερα και πιο δημιουργικά του χρόνια και όπου και απεβίωσε και θάφτηκε το 1917 (στο κοιμητήριο του Αγίου Νικολάου). Όπως καταγράφεται στον τύπο της εποχής, η κηδεία του Βασίλη Μιχαηλίδη τελέστηκε με μεγαλοπρέπεια και σε αυτήν παρέστησαν προσωπικότητες της πολιτικής, εκπαιδευτικής και πνευματικής ζωής του τόπου.
Τι δράσεις θα έχει;
Ο Δήμος Λεμεσού προγραμματίζει να διοργανώσει, συνδιοργανώσει, στηρίξει και συντονίσει σωρεία εκδηλώσεων για το έτος Βασίλη Μιχαηλίδη που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, εκθέσεις, συμπόσια, διαλέξεις, επιστημονικές ημερίδες, εκδόσεις, ανέγερση κενοταφίου, εικαστική τοπιοτέχνηση του πάρκου όπου φιλοξενείται η προτομή του ποιητή, εκδηλώσεις σε σχολεία, θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες κ.α.
Ποια θα είναι η κορύφωση των εορτασμών;
Κάποιος θα μπορούσε να χαρακτηρίσει ως κορύφωση των εκδηλώσεων τη συναυλία που θα συνδιοργανώσει ο Δήμος Λεμεσού και η Χορωδία Άρης Λεμεσού, βασισμένη στο χορωδιακό έργο «Η Ρωμιοσύνη». Άλλος θα μπορούσε να αναφερθεί στην προγραμματιζόμενη συναυλία με το έργο «Η 9η Ιουλίου», σε μελοποίηση Μιχάλη Χριστοδουλίδη, με τη Διάσταση και γνωστούς Ελλαδίτες και Κύπριους τραγουδιστές ή στη συναυλία με τα έργα «Η 9η Ιουλίου», «Η Ανεράδα», «Η Χιώτισσα», σε μελοποίηση Βάσου Αργυρίδη (με τη χορωδία Ρωμανός ο Μελωδός), με διοργανωτή την ιερά Μητρόπολη Λεμεσού.
Προσωπικά, πιστεύω ότι όλες οι εκδηλώσεις που θα διεξαχθούν, εις μνήμη και προς τιμήν του Βασίλη Μιχαηλίδη, είναι εξίσου σημαντικές, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι κάποιες θα απαιτήσουν, εκ των πραγμάτων, μεγαλύτερο προϋπολογισμό. Σημαντικότερες δράσεις δε, θεωρώ, ότι θα είναι αυτές που θα αφήσουν πίσω τους, για τους ιστορικούς του μέλλοντος, απτά τεκμήρια των εορτασμών αυτών, όπως π.χ. η έκδοση του χειρογράφου «Ρωμιός και Τζόν Πουλλής, Τζονής και Κακουλλής», το οποίο ανήκει στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Λεμεσού, ή η ανέγερση κενοταφίου ή η εικαστική τοπιοτέχνηση του πάρκου όπου φιλοξενείται η προτομή του ποιητή.
Κατά τη γνώμη σας γιατί θεωρείται εθνικός ποιητής ο Βασίλης Μιχαηλίδης;
Η απάντηση βρίσκεται στην ίδια την ποίηση του Βασίλη Μιχαηλίδη όπου και θα παραπέμψω τους αναγνώστες σας να την αναζητήσουν. Αξίζει ιδιαίτερη μνεία στο ποίημα «H 9η Iουλίου 1821», το οποίο αναφέρεται στον απαγχονισμό του Αρχιεπισκόπου Κυπριανού και των τριών Μητροπολητών, Kιτίου Mελέτιο, Πάφου Xρύσανθο και Kυρηνείας Λαυρέντιo. Εκεί, ο Βασίλης Μιχαηλίδης απέδωσε ποιητικά, με πολύ εύστοχο τρόπο, την απάντηση του Κυπριανού, μερικές μέρες πριν από την εκτέλεση του, στον Άγγλο περιηγητή Τζόν Κάρνε. Όταν, λοιπόν, ο τελευταίος τον ρώτησε γιατί δεν φρόντιζε για τη σωτηρία του, η απάντηση ήταν ταυτόχρονα αφοπλιστική αλλά και συγκινητική. Θα παρέμενε για να προσφέρει κάθε δυνατή προστασία στους κινδυνεύοντας χριστιανούς και, αν χρειαζόταν, θα θυσιαζόταν μαζί τους. Η ποιητική απόδοση του Βασίλη Μιχαηλίδη της απάντησης αυτής του Κυπριανού, απευθυνόμενου στον καλόψυχο Tούρκο Kιόρογλου, που τον προέτρεπε να ενεργήσει για τη σωτηρία του, ήταν: «Δεν φεύκω, Kιόρογλου, γιατί, αν φύω, ο φευκός μου / εν να γενή θανατικόν εις τους Pωμιούς του τόπου». Η “9η Ιουλίου 1821” αντανακλά στην ψυχή του κάθε Κύπριου τον αδιάκοπο αγώνα του για ελευθερία. Τέλος, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε τη σταθερή προσήλωση του ποιητή στη χρήση της κυπριακής διαλέκτου.